Het keurmerk voorbij: hoe seniorvriendelijk is uw ziekenhuis?
Het keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis werd in 2013, 2015 en in 2017 uitgereikt aan ziekenhuizen die de zorg en dienstverlening goed afstemden op de wensen en behoeften van senioren. Het doel van het keurmerk was om kwaliteitsverbetering tot stand te brengen, senioren en naasten keuze-ondersteunende informatie te geven en zorgverzekeraars handvatten te bieden bij de zorginkoop.
Veel ziekenhuizen namen maatregelen naar aanleiding van het keurmerk. In 2017 kwam 55 procent van alle ziekenhuizen in aanmerking voor het keurmerk, tegen 36 procent in 2013, meldde initiatiefnemer KBO-PCOB.
Negatief advies NVZ
Kort nadat de seniorenorganisatie KBO-PCOB in september 2018 de kwaliteitsaspecten voor seniorvriendelijke zorg bekend maakte, namen ziekenhuizen echter afstand van het keurmerk. Dit volgde na een negatief advies van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. Door te stoppen met een groot aantal keurmerken kunnen ziekenhuizen de administratieve lasten voor artsen en verpleegkundigen substantieel verlagen, zo gaf de vereniging aan.
“Ziekenhuizen willen af van die extra administratie”, aldus NVZ-voorzitter Yvonne van Rooy. “Met verzekeraars en de Patiëntenfederatie is afgesproken dat in 2020 alle informatie voor keurmerken uit bestaande bronnen moet komen.” Een ander argument voor het negatieve advies was dat KBO-PCOB, in tegenstelling tot voorgaande jaren, een vergoeding van 2600 euro vroeg voor deelname. Volgens de NVZ zijn er bovendien andere instrumenten om patiënten goed te informeren over de kwaliteit van ouderenzorg en de behandeling van ouderdomsziekten binnen ziekenhuizen. Bijvoorbeeld via de website www.ziekenhuischeck.nl.
>>> ‘Vergroot de patiënttevredenheid met de hospitality services van Jeeves’
KBO-PCOB betreurt het einde van het keurmerk, maar wijst er eveneens op dat ziekenhuizen de zorg voor ouderen inmiddels hoger op de agenda hebben staan. “Het keurmerk heeft duidelijk een aanjaagfunctie gehad, maar wij willen graag blijvende aandacht voor een kwetsbare groep”, aldus KBO-PCOB directeur Manon Vanderkaa. “Wij zien nog veel verbeterpotentieel bij ziekenhuizen.”
Kwaliteitsaspecten Seniorvriendelijk Ziekenhuis
Om verbeteringen te realiseren kunnen ziekenhuizen de kwaliteitsaspecten van het keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis er nog eens bij pakken. Voor 2019 had KBO-PCOB de volgende onderwerpen opgesteld:
- Screening en interventies op geriatrische problemen
- Geriatrische kennis
- Specifieke poliklinische en klinische maatregelen voor opname van kwetsbare ouderen
- Medicatieveiligheid
- Spoedeisende Hulp
- Continuïteit van zorg: overgang van ziekenhuis naar huis / voorkomen van heropname
- Begeleiding in laatste levensfase
- Ervaren seniorvriendelijkheid
Als we inzoomen op ‘ervaren seniorvriendelijkheid’, gaat het er KBO-PCOB onder meer om dat er voldoende tijd wordt genomen voor de oudere patiënt en dat zaken op een begrijpelijke wijze worden uitgelegd. Ouderen krijgen ondersteuning bij het gebruik van het patiëntenportaal van het ziekenhuis, het ziekenhuis is fysiek en telefonisch toegankelijk en gastvrij voor de oudere patiënt.
>>> Lees ook: Optimale gastbeleving bij nieuwbouw: zo pakte Erasmus MC het aan
Het onderwerp ‘continuïteit van zorg’ behandelt dat het protocol bij opname voorziet in tijdige en duidelijke informatie over de mogelijkheden na ontslag. “Ontslag van kwetsbare ouderen wordt pas in gang gezet nadat de overdracht van zorg en behandeling met de opvolgend zorgverlener en de mantelzorger is afgestemd”, zo valt te lezen in het document over de kwaliteitsaspecten voor 2019.
In de ontslagprocedure moet daarom onder meer geregeld zijn hoe vanuit het ziekenhuis een soepele overdracht naar de thuissituatie wordt gefaciliteerd. En dat de noodzakelijke zorg en ondersteuning in de thuissituatie, het verpleeghuis of de geriatrische revalidatiezorg in kaart wordt gebracht.
Hospitality services om seniorvriendelijker te worden
Voor ziekenhuizen die seniorvriendelijk(er) willen worden, biedt Jeeves verschillende services die hierop aansluiten. Met de thuisbrengservice bijvoorbeeld rijdt een chauffeur de patiënt – na een operatie of opname – in de eigen auto van het ziekenhuis naar huis, of begeleidt de patiënt in het openbaar vervoer. Jeeves kan eveneens een thuishulp regelen die namens het ziekenhuis de eerste dagen alle welzijnstaken voor een oudere (en de mantel) thuis op zich neemt. Zo hoeft een oudere ook niet onnodig lang in het ziekenhuis te blijven.
Het aanbieden van deze thuisbrengservice of thuishulp via de website of de transferverpleegkundige toont aan dat het ziekenhuis een patiëntgericht en seniorvriendelijk ziekenhuis is dat bijdraagt aan de zelfredzaamheid van mensen. Ook met het aanbieden van een parkeerservice of een shuttleservice tonen ziekenhuizen aan dat hun dienstverlening is afgestemd op de behoeften van kwetsbare ouderen. Ondanks het verdwijnen van het keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis.